روش‌های برداشت قهوه: مقایسه شیوه‌های مختلف و تأثیر آن‌ها بر کیفیت
قهوه یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها در سراسر جهان است که طرفداران بسیاری دارد. اما آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که روش‌های برداشت قهوه، زمان برداشت قهوه و فصل برداشت قهوه چگونه بر کیفیت نهایی این نوشیدنی دوست‌داشتنی تأثیر می‌گذارد؟ فرآیند تولید قهوه از مرحله کاشت نهال تا برداشت میوه و عمل‌آوری بسیار پیچیده و طولانی است که در هر یک از این گام‌ها، عوامل متعددی می‌توانند طعم، عطر و خواص نهایی قهوه را تحت تأثیر قرار دهند.
در ادامه، ابتدا به توضیح اهمیت زمان برداشت قهوه و فصل برداشت قهوه پرداخته، سپس انواع روش های برداشت قهوه را بررسی می‌کنیم و تأثیر هر یک از آن‌ها را بر کیفیت محصول نهایی تحلیل خواهیم کرد. انواع روش‌های برداشت قهوه را بررسی کنیم و تأثیر هر یک از آن‌ها را بر کیفیت محصول نهایی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم.
اهمیت زمان و فصل برداشت قهوه در کیفیت محصول
یکی از عوامل کلیدی در تعیین کیفیت دانه‌های قهوه، انتخاب دقیق زمان برداشت قهوه است. معمولاً بهترین زمان برای برداشت گیلاس‌های قهوه زمانی است که میوه‌ها به طور کامل رسیده و رنگی قرمز یا زرد روشن بسته به نوع قهوه دارند. برداشت در زمان مناسب باعث می‌شود دانه‌ها طعم شیرین‌تر و عطر بهتری داشته باشند.
فصل برداشت قهوه نیز در هر منطقه جغرافیایی متفاوت است و معمولاً با توجه به آب و هوا و شرایط اقلیمی بین پاییز تا زمستان یا بهار متغیر است. به‌عنوان مثال در کشورهای تولیدکننده بزرگ مانند برزیل، فصل برداشت قهوه معمولاً از ماه مه تا سپتامبر است، در حالی که در اتیوپی این فصل می‌تواند از اکتبر تا دسامبر متغیر باشد.
شناخت دقیق فصل برداشت قهوه به کشاورزان کمک می‌کند تا بهترین زمان را برای چیدن گیلاس‌ها انتخاب کنند و بدین ترتیب کیفیت دانه‌ها را به حداکثر برسانند.
مراحل برداشت قهوه
مراحل برداشت قهوه شامل چند گام اساسی است که هر کدام باید با دقت و مطابق با شرایط اقلیمی و نوع قهوه انجام شوند:
-
بررسی میزان رسیدگی گیلاس ها: با مشاهده رنگ، اندازه و قوام گیلاس‌ها تعیین می‌کنند که آیا زمان برداشت رسیده است یا خیر.
-
انتخاب روش برداشت: بسته به هدف کیفی و حجم تولید، یکی از روش‌های دستی انتخابی، دستی نواری یا مکانیزه انتخاب می‌شود.
-
برداشت گیلاس ها: با استفاده از روش منتخب، گیلاس‌های رسیده از درخت چیده می‌شوند.
-
جدا سازی و سورتینگ: پس از برداشت، میوه‌های نارس و معیوب از محصول جدا شده تا کیفیت دانه‌های نهایی تضمین شود.
-
عمل آوری و خشک کردن: دانه‌ها تحت فرآیندهای شستشو، خشک کردن و آماده‌سازی برای مرحله رست قهوه قرار می‌گیرند.
رعایت دقیق این مراحل و زمان‌بندی صحیح هر مرحله در حفظ کیفیت قهوه نقش حیاتی دارد.
روش های برداشت قهوه
یکی از مهم‌ترین این مراحل، نحوه برداشت گیلاس‌های قهوه از درختان است که تأثیر بسزایی بر کیفیت محصول نهایی خواهد داشت. به طور کلی روش های برداشت قهوه سه نوع هستند که هر کدام ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند.
این روش‌های برداشت قهوه عبارتند از:
- برداشت دستی انتخابی
- برداشت دستی نواری
- برداشت مکانیزه
انتخاب مناسب برای روش های برداشت قهوه، کاملاً به نوع قهوه، مقیاس تولید و کیفیت موردنظر بستگی دارد.
برداشت دستی انتخابی
بهترین روش برداشت قهوه برای کیفیت عالی
یکی از بهترین روش های برداشت قهوه، شیوه دستی انتخابی است که البته زمان‌بر و پرزحمت نیز هست. در این روش، کارگران ماهر مزرعه به‌صورت دستی و گزینشی، تنها گیلاس‌های قرمز و کاملاً رسیده را از روی شاخه‌های درختان قهوه می‌چینند.
میوه‌های نارس و سبز برای رسیدن بیشتر، روی درختان باقی می‌مانند تا در مراحل بعدی برداشت شوند. این فرآیند ممکن است چندین نوبت در طول فصل برداشت قهوه تکرار شود تا به‌تدریج اکثر گیلاس‌های رسیده برداشت گردند. برداشت دستی انتخابی قهوه اگرچه فرآیندی وقت‌گیر و پرهزینه است، اما کیفیت نهایی محصول را تضمین می‌کند.
در این روش می‌توان اطمینان یافت که تنها بهترین و رسیده‌ترین میوه‌ها برداشت شده و دانه‌های قهوه از نظر رنگ، اندازه، طعم و عطر یکنواختی و کیفیت بالایی خواهند داشت. به همین دلیل معمولاً برای تولید انواع قهوه تخصصی و گرید بالا نظیر قهوه عربیکا از روش برداشت دستی انتخابی استفاده می‌شود تا در نهایت یک فنجان قهوه خوش‌عطر و طعم را در اختیار مشتریان قرار دهد.
برداشت دستی نواری قهوه
سریع‌تر اما با کیفیت پایین‌تر
یکی دیگر از روش های برداشت قهوه، برداشت دستی نواری یا فله‌ای است. در این حالت، کارگران مزرعه به‌جای انتخاب تک‌تک میوه‌های رسیده، با یک حرکت دست کل گیلاس‌های روی هر شاخه اعم از رسیده و نارس را می‌چینند و داخل سبدها می‌ریزند.
این روش برداشت قهوه، سرعت کار را بالا برده و زمان و هزینه کمتری نسبت به برداشت انتخابی نیاز دارد. به همین دلیل برای تولید دانه‌های قهوه معمولی و اقتصادی مانند روبوستا مناسب‌تر است. اما برداشت دستی نواری قهوه، معایب خاص خود را نیز دارد.
مهم‌ترین ایراد آن، عدم تفکیک گیلاس‌های رسیده از نارس و احتمال کاهش کیفیت محصول نهایی است. حتی وجود مقدار کمی میوه سبز و نارس در بین دانه‌های قهوه، می‌تواند باعث ایجاد طعم‌های ناخوشایند تلخ و گس در فنجان نهایی شود.
همچنین در این روش به دلیل برداشت فله‌ای، آسیب دیدگی و له شدن گیلاس‌ها بیشتر است. جهت رفع این مشکلات، تولیدکنندگان باید پس از برداشت قهوه، عملیات جداسازی و سورتینگ را انجام دهند تا گیلاس‌های نامرغوب را حذف نمایند.
برداشت مکانیزه قهوه
سریع و کم‌هزینه اما با افت کیفیت
در باغ‌های قهوه بزرگ و تجاری که وسعت زیادی دارند، استفاده از نیروی انسانی برای برداشت قهوه اغلب مقرون به‌صرفه نیست. در چنین مزارعی که معمولاً هموار و دشت‌مانند هستند، برداشت مکانیزه به‌کمک ماشین‌آلات پیشرفته، گزینه ایده‌آلی به شمار می‌رود.
این روش برداشت قهوه با استفاده از دستگاه‌های مخصوصی انجام می‌شود که با تکان دادن و لرزاندن درختان قهوه، باعث جدا شدن گیلاس‌ها از شاخه‌ها شده و آن‌ها را جمع‌آوری می‌کنند. بزرگ‌ترین مزیت روش برداشت قهوه به‌صورت مکانیزه، سرعت فوق‌العاده بالا و هزینه نسبتاً پایین آن است.
در مدت زمانی کوتاه می‌توان حجم زیادی از میوه‌های قهوه را برداشت نمود. همچنین به دلیل نیاز نداشتن به نیروی کار زیاد، هزینه‌های تولید کاهش می‌یابد. برزیل که یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان قهوه در جهان است، به‌خاطر وسعت و هموار بودن مزارع، از برداشت مکانیزه بهره می‌برد.
اما از معایب این روش، می‌توان به عدم توانایی ماشین‌آلات در تشخیص میوه‌های رسیده از نارس و برداشت همزمان آن‌ها اشاره کرد. به‌علاوه لرزش‌های شدید، احتمال آسیب به گیلاس‌ها و شاخه‌های درخت را بالا می‌برد. پس در قیاس با برداشت دستی، قهوه‌ای که به روش مکانیزه برداشت می‌شود، یکنواختی و کیفیت کمتری خواهد داشت.
جمع‌بندی
در این مطلب انواع روش های برداشت قهوه، اهمیت زمان برداشت قهوه و فصل برداشت آن را مورد بررسی قرار دادیم و دریافتیم که نحوه چیدن گیلاس‌های قهوه از درختان، تأثیر بسزایی بر کیفیت فنجان نهایی دارد. هر چه محصول با وسواس و دقت بیشتر و به‌صورت گزینشی‌تر برداشت گردد، می‌توان انتظار یک قهوه باکیفیت‌تر، خوش‌عطرتر و طعم‌دارتر را داشت.
در این بین برداشت دستی انتخابی قهوه علی‌رغم وقت‌گیر و پرهزینه بودن، بهترین گزینه برای دستیابی به دانه‌های قهوه تخصصی ممتاز است. در مقابل، روش های برداشت قهوه نظیر نواری و مکانیزه اگرچه سریع‌تر و به‌صرفه‌تر هستند، اما کیفیت یک قهوه برتر را نمی‌توانند تضمین کنند.
بنابراین انتخاب روش های برداشت قهوه، کاملاً بستگی به نوع قهوه، حجم تولید و استانداردهای کیفی موردنظر خواهد داشت. اما آنچه مسلم است، برای رسیدن به یک فنجان قهوه عالی و خوش‌طعم، ضروری است از دانه‌هایی استفاده شود که با روش صحیح و مناسب برداشت شده باشند.
ما در مجموعه پرتو پدیده به عنوان یک فروشگاه تخصصی قهوه، همواره در تلاشیم تا بهترین و باکیفیت‌ترین دانه‌های قهوه تخصصی را از مزارع معتبر سراسر جهان تهیه کنیم تا مشتریان عزیزمان بتوانند طعم و عطر واقعی یک قهوه ناب و اصیل را تجربه نمایند. شما هم می‌توانید برای خرید قهوه تخصصی از میان انواع دانه‌های قهوه عربیکا و روبوستا، گزینه موردنظر خود را سفارش دهید.