ظهور پدیده ای به نام “پرتو پدیده” در صنعت قهوه ایران
سرانه مصرف قهوه در کشورهای اروپایی به‌طور میانگین ۷ کیلوگرم در سال است. فنلاند با مصرف سرانه ۱۲ کیلوگرم، رکورددار جهانی محسوب میشود. در عربستان سعودی این آمار به ۱.۵ کیلوگرم می‌رسد و در نتیجه بازار منطقه خاورمیانه پتانسیل رشد چشمگیری دارد. این امر باعث ظهور برندهایی نظیر ظهور پرتو پدیده در صنعت قهوه میشود. طبق آمارهای جهانی، روزانه حدود ۲.۲ میلیارد فنجان قهوه در دنیا نوشیده میشود که پس از آب و چای، قهوه را به سومین نوشیدنی محبوب جهان تبدیل کرده است.
در چنین بازار جهانی رو به رشدی، شرکت‌های ایرانی نیز در تلاشند سهمی از این صنعت سودآور را به دست آورند. یکی از این شرکت‌ها که اخیراً وارد بازار شده، «پرتو پدیده پارس» است. این شرکت که در سال ۱۴۰۰ تأسیس شده، با رویکردی متفاوت قصد دارد صنعت قهوه ایران را متحول کند. در این مطلب به بررسی ویژگی‌های این شرکت و تأثیر احتمالی آن بر بازار قهوه ایران می‌پردازیم.
صنعت قهوه و تغییرات ذائقه نسل جوان
نسل جوان آسیا در حال تغییر الگوی مصرف خود از چای به قهوه هستند. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند طی ۱۰ سال آینده، قهوه بخش بزرگتری از سهم بازار نوشیدنی‌ها را در کشورهای آسیایی از آن خود کند. دلایل متعددی برای این تغییر ذائقه وجود دارد؛ افزایش استرس زندگی شهری و نیاز به کافئین برای مقابله با خستگی، رواج فرهنگ قرارهای کاری و دوستانه در کافه‌ها، و همچنین تأثیرپذیری از سبک زندگی غربی که در آن قهوه جایگاه ویژه‌ای دارد. در ایران نیز شاهد این تغییر الگوی مصرف هستیم.
گسترش کافه‌ها در شهرهای بزرگ و افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان نسبت به انواع قهوه، نشان از رشد این بازار دارد. در چنین فضایی، شرکت ظهور پرتو پدیده با درک صحیح از نیازهای بازار، قدم به میدان گذاشته است. این شرکت معتقد است یکی از چالش‌های موجود، شناخت کم بازار نسبت به قهوه است. به همین دلیل، از همان ابتدا برنامه‌های آموزشی را در دستور کار خود قرار داده‌ایم.
فناوری‌های جدید در تولید قهوه‌های باکیفیت
دو روش اصلی برای برشته کردن قهوه وجود دارد. روش سنتی یا ماهیتابه‌ای (درام) که در آن دانه‌های قهوه روی سطح داغ برشته می‌شوند و روش مدرن که با هوای داغ انجام میشود. روش دوم دارای مزایایی است از جمله سرعت بیشتر در فرآیند برشته‌کاری و همچنین یکنواختی محصول نهایی.
در روش سنتی، ممکن است بخش‌هایی از دانه قهوه بیش از حد برشته شود در حالی که بخش‌های دیگر هنوز خام باشند.
شرکت پرتو پدیده با سرمایه‌گذاری قابل توجه، فناوری پیشرفته‌ای را از ایتالیا وارد کرده است. دستگاه‌های شرکت مجهز به سنسورهای هوشمند هستند که امکان کنترل دقیق دما و زمان را در فرآیند برشته‌کاری فراهم می‌کنند.
یکی از قابلیت‌های جالب این تجهیزات، امکان ذخیره‌سازی پروفایل‌های مختلف برشته‌کاری است. به این ترتیب، اپراتور می‌تواند پس از دستیابی به نتیجه مطلوب، تنظیمات را ذخیره کند تا دستگاه در دفعات بعدی، همان فرآیند را تکرار کند.
اهمیت کنترل کیفیت در فرآیند تولید
یکی از چالش‌های صنعت مواد غذایی، حذف ناخالصی‌ها و حفظ کیفیت محصول است. این مسئله در مورد قهوه اهمیت بیشتری دارد زیرا قهوه سبز وارداتی ممکن است حاوی مواد خارجی متعددی باشد. از سنگ‌ریزه گرفته تا قطعات فلزی کوچک که در مراحل برداشت و فرآوری اولیه وارد محصول شده‌اند.
همچنین خود دانه‌های قهوه نیز ممکن است معیوب باشند، مثلاً بخشی از آن‌ها شکسته یا توسط آفات آسیب دیده باشند. خط تولید قهوه پرتو پدیده با درک این چالش، چندین مرحله کنترل کیفیت را در فرآیند خود گنجانده است. در ابتدای خط، مگنت‌هایی تعبیه شده که فلزات را از دانه‌های قهوه جدا می‌کند.
پس از برشته‌کاری، محصول از سنگ‌گیر عبور می‌کند تا اجسام سنگی از آن جدا شود. سپس نوبت به سورتر می‌رسد که با ۶۰ چشم الکترونیکی، دانه‌های معیوب را شناسایی و حذف می‌کند. این فرآیند چندمرحله‌ای باعث میشود محصول نهایی این شرکت از کیفیت بالایی برخوردار باشد.
استراتژی چندبرندی در بازار هدف
بازار قهوه از دیدگاه مصرف‌کننده، به چند بخش تقسیم میشود: متخصصین و علاقه‌مندان حرفه‌ای که دنبال کیفیت بالا هستند و حاضرند بهای بیشتری بپردازند؛ کافه‌داران و تجار که به دنبال تعادلی بین قیمت و کیفیت هستند؛ و مصرف‌کنندگان خانگی که معمولاً تنوع محصول و سهولت استفاده برایشان اهمیت دارد.
شرکت‌های موفق دنیا معمولاً با ارائه برندهای مختلف، نیازهای هر بخش را جداگانه پاسخ می‌دهند. پرتو پدیده نیز همین استراتژی را در پیش گرفته است. این شرکت سه برند متفاوت معرفی کرده است: «دیامانته» برای قشر حرفه‌ای با تمرکز بر قهوه عربیکا؛ «فلیچیتا» با قیمت مناسب‌تر برای مصارف تجاری؛ و «اوپرا» برای مصرف‌کنندگان خانگی که در سوپرمارکت‌ها عرضه میشود.
جالب اینجاست که مجموعاً ۴۵ محصول متنوع در این سه برند وجود دارد که طیف گسترده‌ای از نیازهای مشتریان را پوشش می‌دهد. تعداد محصولات برند اوپرا به تنهایی ۲۷ مورد است که شامل انواع قهوه دان، پودر، کپسول قهوه و قهوه‌های دمی میشود.
کیفیت مواد اولیه: رمز موفقیت محصول نهایی
قهوه سبز به عنوان ماده اولیه اصلی صنعت قهوه، از کشورهای مختلفی وارد میشود. هر منطقه جغرافیایی، قهوه با ویژگی‌های منحصر به خود تولید می‌کند. برای مثال، قهوه برزیل معمولاً طعمی گردویی و شکلاتی دارد، در حالی که قهوه اتیوپی با طعم‌های میوه‌ای و گل‌های بهاری شناخته میشود.
از سوی دیگر، کیفیت قهوه سبز می‌تواند بسیار متغیر باشد. عواملی مانند شرایط آب و هوایی، روش برداشت، و فرآیند عمل‌آوری همگی بر کیفیت نهایی تأثیر می‌گذارند. پرتو پدیده به اهمیت انتخاب مواد اولیه مرغوب واقف است. این شرکت قصد دارد قهوه سبز خود را از کشورهای اصلی تولیدکننده مانند برزیل، کلمبیا، هند، اندونزی و ویتنام وارد کند. برای اطمینان از کیفیت، آزمایش‌های دقیق فیزیکی و شیمیایی روی نمونه‌ها انجام میشود.
این آزمایش‌ها شامل بررسی رطوبت، تعداد دانه‌های معیوب، وجود اجسام خارجی و حتی باقیمانده سموم کشاورزی است. همچنین، با استفاده از دستگاه‌های کوچک برشته‌کاری، نمونه‌ها را آزمایش می‌کنند تا از کیفیت طعم محصول نهایی اطمینان حاصل شود.
در مجموع ظهور پرتو پدیده با رویکرد متفاوت و بلندپروازانه وارد بازار قهوه ایران شده است. سرمایه‌گذاری روی تکنولوژی پیشرفته، استراتژی چندبرندی، تمرکز بر کیفیت مواد اولیه، و راه‌اندازی آکادمی تخصصی، همگی نشان‌دهنده عزم این شرکت برای کسب سهم قابل توجهی از بازار است. با توجه به روند رو به رشد مصرف قهوه در ایران، به نظر می‌رسد زمان ورود این شرکت به بازار مناسب باشد.